آخرین بروزرسانی 1 ماه قبل

کانال مخفی (Covert Channel) چیست؟

آیا اطلاعات شما بدون اینکه بدانید در حال درز کردن است؟ کانال پنهان را بشناسید!

سلام دوستان! احتمالا تا حالا اسم امنیت اطلاعات به گوشتون خورده. میدونیم که حفظ امنیت اطلاعات خیلی مهمه، اما یه موقع‌هایی اطلاعات از جاهایی درز می‌کنه که اصلا فکرش رو هم نمی‌کنیم. اسم این جور درز کردن اطلاعات رو می‌ذاریم "کانال پنهان".

کانال پنهان دقیقا چیه؟

کانال پنهان یه راهیه برای انتقال اطلاعات به صورت مخفیانه، بدون اینکه از مکانیزم‌های امنیتی معمولی سیستم استفاده کنه. فرض کنید دو تا برنامه روی کامپیوتر شما دارن کار می‌کنن. یه برنامه ظاهرا بی‌ضرر داره یه کاری انجام میده، و یه برنامه دیگه (که ممکنه مخرب باشه) داره از یه راه مخفی باهاش ارتباط برقرار می‌کنه و اطلاعات رد و بدل می‌کنه، بدون اینکه شما متوجه بشید.

فکر کنید دو نفر دارن توی یه ساختمون با هم حرف میزنن. یه نفر بلند حرف می‌زنه (کانال آشکار) و همه می‌شنون. اما یه نفر دیگه آروم یه چیزی توی گوشش میگه (کانال پنهان) و فقط اون یه نفر می‌شنوه.

چرا کانال‌های پنهان خطرناکن؟

کانال‌های پنهان به این دلیل خطرناکن که می‌تونن برای انتقال اطلاعات حساس، مثل رمزهای عبور، اطلاعات شخصی، یا دستورات مخرب، استفاده بشن. از اونجایی که این کانال‌ها از مکانیزم‌های امنیتی معمولی رد میشن، تشخیص و جلوگیری ازشون خیلی سخته.

انواع کانال‌های پنهان

کانال‌های پنهان انواع مختلفی دارن، اما دو نوع اصلی‌شون اینا هستن:

  • کانال‌های زمان‌بندی (Timing Channels): این کانال‌ها از تغییرات در زمان‌بندی عملیات سیستم برای انتقال اطلاعات استفاده می‌کنن. مثلا، یه برنامه می‌تونه با تاخیرهای عمدی در انجام یه کار، یه پیام رو به برنامه دیگه منتقل کنه.
  • کانال‌های ذخیره‌سازی (Storage Channels): این کانال‌ها از منابع مشترک سیستم، مثل فضای دیسک یا حافظه، برای انتقال اطلاعات استفاده می‌کنن. مثلا، یه برنامه می‌تونه یه فایل رو با حجم خاصی ایجاد کنه تا یه پیام رو به برنامه دیگه منتقل کنه.

بیایید با یه مثال این موضوع رو روشن‌تر کنیم:

مثال کانال زمان‌بندی

فرض کنید دو برنامه داریم: "فرستنده" و "گیرنده". برنامه "فرستنده" می‌خواد یه پیام (مثلا یه بیت اطلاعات) رو به "گیرنده" بفرسته. اگه بیت 1 باشه، "فرستنده" یه عملیات سنگین رو انجام میده که زمان بیشتری طول میکشه. اگه بیت 0 باشه، یه عملیات سبک انجام میده که سریعتر تموم میشه. "گیرنده" زمان انجام اون عملیات رو اندازه می‌گیره و بر اساس زمانش، تشخیص میده که بیت ارسالی 1 بوده یا 0.

این یه مثال ساده از کانال زمان‌بندیه. البته در واقعیت، این کانال‌ها خیلی پیچیده‌تر و پنهان‌تر هستن.

مثال کانال ذخیره‌سازی

باز هم دو برنامه داریم: "فرستنده" و "گیرنده". "فرستنده" می‌خواد اطلاعات رو به "گیرنده" انتقال بده. "فرستنده" یه فایل رو روی دیسک ایجاد میکنه. اگر بیت ارسالی 1 باشه، حجم فایل رو یه مقدار مشخص افزایش میده، و اگر 0 باشه، حجمش رو تغییر نمیده. "گیرنده" حجم فایل رو چک میکنه و متوجه میشه که بیت ارسالی چی بوده.

این هم یه مثال ساده از کانال ذخیره‌سازی. می‌بینید که چطور میشه اطلاعات رو بدون استفاده از روش‌های معمول انتقال داد.

این جدول یه خلاصه از تفاوت‌های این دو نوع کانال رو نشون میده:

ویژگی کانال زمان‌بندی کانال ذخیره‌سازی
نحوه انتقال اطلاعات تغییرات در زمان‌بندی استفاده از منابع مشترک
مثال تاخیرهای عمدی تغییر حجم فایل
تشخیص سخت‌تر آسان‌تر (اما هنوز هم مشکل)

چطور میشه از کانال‌های پنهان جلوگیری کرد؟

جلوگیری از کانال‌های پنهان کار خیلی سختیه، اما یه سری کارها میشه انجام داد:

  • تحلیل کد: بررسی دقیق کد برنامه‌ها برای پیدا کردن الگوهای مشکوک.
  • مانیتورینگ سیستم: نظارت بر فعالیت‌های سیستم برای شناسایی رفتارهای غیرعادی.
  • ایزوله‌سازی برنامه‌ها: جدا کردن برنامه‌ها از همدیگه برای جلوگیری از ارتباط مستقیم.
  • استفاده از ابزارهای امنیتی: استفاده از نرم‌افزارهای امنیتی که توانایی شناسایی و جلوگیری از کانال‌های پنهان رو دارن. متاسفانه خیلی از نرم افزارها در این ضمین ضعف دارند.

اینها فقط چند تا از راهکارهایی هستن که میشه برای جلوگیری از کانال‌های پنهان استفاده کرد. مهم اینه که آگاه باشید و مراقب رفتارهای غیرعادی سیستم خودتون باشید.

جمع‌بندی

کانال‌های پنهان یه تهدید جدی برای امنیت اطلاعات هستن. این کانال‌ها می‌تونن برای انتقال اطلاعات حساس به صورت مخفیانه استفاده بشن، بدون اینکه از مکانیزم‌های امنیتی معمولی سیستم استفاده کنن. تشخیص و جلوگیری از کانال‌های پنهان کار سختیه، اما با آگاهی و استفاده از ابزارهای مناسب، میشه ریسک این تهدید رو کاهش داد. امیدوارم این مقاله تونسته باشه دید خوبی نسبت به این موضوع بهتون بده.

کلمات کلیدی:

کانال پنهان، امنیت اطلاعات، کانال زمان‌بندی، کانال ذخیره‌سازی، امنیت سایبری، انتقال مخفیانه اطلاعات

کانال پنهان دقیقا چی هست؟
یه راه مخفی برای انتقال اطلاعات، بدون اینکه از مکانیزم‌های امنیتی معمولی استفاده بشه.
چرا کانال‌های پنهان خطرناکن؟
میتونن برای انتقال اطلاعات حساس، مثل رمزهای عبور، استفاده بشن.
چه نوع کانال‌های پنهانی وجود داره؟
کانال‌های زمان‌بندی و کانال‌های ذخیره‌سازی.
چطور میشه از کانال‌های پنهان جلوگیری کرد؟
با تحلیل کد، مانیتورینگ سیستم، ایزوله‌سازی برنامه‌ها و استفاده از ابزارهای امنیتی.
آیا شناسایی کانال پنهان آسان است؟
نه، شناسایی کانال پنهان یه چالش جدیه و نیاز به تخصص و ابزارهای خاص داره.

به اشتراک گذاشتن این مطلب در شبکه های اجتماعی

امتیاز شما به این مطلب

امتیاز: 5 از 5 (مجموع 1 رای)

اولین نفری باشید که در مورد این مقاله نظر می دهید!

1517- V11
Terms & Conditions | Privacy Policy

techfeed.ir© 2024 All rights reserved