فرمت میانی متداول (QCIF) چیست؟

QCIF چیست؟ همه چیز درباره ی این فرمت تصویری

سلام دوستان! امروز می‌خوام در مورد یه فرمت تصویری قدیمی‌تر به اسم QCIF صحبت کنم. شاید اسمش رو شنیده باشید، شاید هم نه. اما اگه کمی با دوربین‌های مدار بسته، تماس‌های ویدیویی قدیمی یا حتی بعضی از گوشی‌های قدیمی کار کرده باشید، احتمالا باهاش برخورد داشتید. این فرمت دیگه خیلی استفاده نمی‌شه، ولی دونستنش خالی از لطف نیست. پس با من همراه باشید!

QCIF یعنی چی؟ یه توضیح ساده

QCIF مخفف "Quarter Common Intermediate Format" هست. یعنی "یک چهارم فرمت واسط رایج". خب، این یعنی چی؟ یعنی اندازه تصویرش یک چهارم یه فرمت تصویری دیگه‌ست که اسمش CIF هست. CIF یه فرمت استاندارد بود که برای ویدیو کنفرانس و این چیزا استفاده می‌شد. QCIF کوچیک‌تر از CIF بود و به همین خاطر برای دستگاه‌هایی که قدرت پردازشی کمتری داشتن یا پهنای باند اینترنت‌شون محدود بود، خیلی خوب بود.

چرا QCIF مهم بود؟

تصور کنید یه زمانی رو که اینترنت خیلی سرعتش پایین بود. تماس ویدیویی گرفتن با کیفیت بالا تقریبا غیرممکن بود. QCIF اومد و این مشکل رو یه جورایی حل کرد. چون حجمش کم بود، می‌شد با سرعت‌های پایین هم تصویر رو منتقل کرد. برای همین تو خیلی از دستگاه‌های اون موقع مثل دوربین‌های مدار بسته، گوشی‌های موبایل قدیمی و سیستم‌های ویدیو کنفرانس استفاده می‌شد.

مشخصات فنی QCIF

اصلی‌ترین مشخصه QCIF سایز تصویرش هست. ابعاد تصویر QCIF 176 در 144 پیکسل هست. یعنی ۱۷۶ پیکسل عرض و ۱۴۴ پیکسل ارتفاع. این سایز خیلی کوچیکه، ولی برای اون زمان کافی بود. البته کیفیت تصویر خیلی بالا نیست و ممکنه تصویر کمی پیکسلی به نظر بیاد، خصوصا اگه روی یه صفحه نمایش بزرگ ببینیدش.

برای اینکه بهتر متوجه بشید، یه جدول می‌ذارم که سایز QCIF رو با چندتا فرمت دیگه مقایسه کنه:

فرمت تصویر	ابعاد (پیکسل)	توضیحات
QCIF	176 x 144	موضوع بحث ما!
CIF	352 x 288	چهار برابر بزرگتر از QCIF
QVGA	320 x 240	کمی بزرگتر و با کیفیت تر از QCIF
VGA	640 x 480	خیلی بزرگتر و با کیفیت تر از QCIF

کاربردهای QCIF (البته بیشتر در گذشته)

• دوربین‌های مدار بسته: برای اینکه حجم تصاویر ضبط شده کم باشه و بتونن مدت طولانی‌تری ضبط کنن.
• تماس‌های ویدیویی در گوشی‌های قدیمی: چون سرعت اینترنت پایین بود، مجبور بودن از فرمت‌های کم حجم استفاده کنن.
• سیستم‌های ویدیو کنفرانس: بازم به خاطر محدودیت‌های پهنای باند.
• دستگاه‌های پخش کننده فیلم (Portable Media Players): بعضی از دستگاه‌های پخش کننده فیلم کوچیک هم از این فرمت پشتیبانی می‌کردن.

چرا QCIF دیگه خیلی استفاده نمی‌شه؟

خب، جوابش خیلی ساده‌ست: تکنولوژی پیشرفت کرده! الان اینترنت خیلی سریع‌تر شده، دستگاه‌ها قدرت پردازشی خیلی بیشتری دارن و صفحه نمایش‌ها هم خیلی با کیفیت‌تر شدن. دیگه نیازی نیست برای اینکه بتونیم یه تصویر رو منتقل کنیم، از فرمت‌های خیلی کم حجم و با کیفیت پایین استفاده کنیم. الان فرمت‌های خیلی بهتری مثل HD و 4K وجود دارن که کیفیت تصویر خیلی بهتری دارن.

یه مثال ساده از QCIF

فرض کنید شما یه فایل ویدیویی دارید که با فرمت QCIF ضبط شده. وقتی این فایل رو روی یه صفحه نمایش بزرگ مثلاً تلویزیون ببینید، متوجه می‌شید که تصویر خیلی پیکسلی و تار هست. چون سایز تصویر خیلی کوچیکه، وقتی بزرگ میشه پیکسل‌هاش مشخص میشن. اما اگه همین فایل رو روی یه گوشی موبایل قدیمی یا یه دستگاه کوچیک دیگه ببینید، ممکنه کیفیتش قابل قبول باشه، چون صفحه نمایش کوچیک‌تره و جزئیات تصویر کمتر به چشم میان. متاسفانه در زمان حاضر، پیدا کردن نمونه ای از فرمت کیو سی ای اف خیلی آسون نیست، اگرچه ممکنه با جستجو در اینترنت به ویدیئو هایی با این مشخصات دسترسی پیدا کنید.

خلاصه

QCIF یه فرمت تصویری قدیمی بود که به خاطر حجم کمش برای دستگاه‌ها و شبکه‌هایی که محدودیت داشتن خیلی مناسب بود. اما الان دیگه خیلی استفاده نمی‌شه چون تکنولوژی پیشرفت کرده و فرمت‌های بهتری جایگزینش شدن. با این حال، دونستن در موردش به ما کمک می‌کنه تا درک بهتری از تاریخچه تکنولوژی و نحوه تکامل فرمت‌های تصویری داشته باشیم.

کلمات کلیدی

QCIF, فرمت تصویری, ویدیو, سایز تصویر, کیفیت تصویر, CIF, QVGA, دوربین مدار بسته, تماس ویدیویی, گوشی موبایل, تکنولوژی.

QCIF چه تفاوتی با CIF داره؟

QCIF یک چهارم سایز CIF رو داره. یعنی CIF چهار برابر بزرگتر و با کیفیت تر از QCIF هست.

آیا هنوز هم میشه از QCIF استفاده کرد؟

بله، از لحاظ فنی امکانش هست، ولی به دلیل کیفیت پایین تصویر، دیگه خیلی منطقی نیست. بهتره از فرمت‌های جدیدتر و با کیفیت تر استفاده کنید.

چطور میتونم یه فایل ویدیویی رو به فرمت QCIF تبدیل کنم؟

میتونید از نرم افزارهای تبدیل فرمت ویدیو مثل HandBrake یا Format Factory استفاده کنید. تو تنظیمات این نرم افزارها باید فرمت خروجی رو روی QCIF تنظیم کنید.

چه دستگاه هایی از QCIF پشتیبانی میکردن؟

گوشی های موبایل قدیمی، دوربین های مدار بسته، سیستم های ویدیو کنفرانس و بعضی از دستگاه های پخش کننده فیلم کوچیک.

آیا QCIF برای استریمینگ ویدیو مناسبه؟

نه، اصلا مناسب نیست. چون کیفیت تصویر خیلی پایینه. برای استریمینگ ویدیو بهتره از فرمت هایی مثل H.264 یا H.265 استفاده کنید.

مخفف Quarter Common Intermediate Format چیست؟

مخفف Quarter Common Intermediate Format کلمه QCIF می باشد.

QCIF مخفف چیست؟

QCIF مخفف Quarter Common Intermediate Format می باشد.

کلمه QCIF مخفف چیست؟

وقتی به QCIF به عنوان مخفف Quarter Common Intermediate Format اشاره می کنیم، منظور این است که QCIF با گرفتن حروف اولیه هر کلمه مهم در Quarter Common Intermediate Format تشکیل می شود. این فرآیند عبارت اصلی را به شکلی کوتاه تر و قابل مدیریت تر فشرده می کند و در عین حال معنای اصلی خود را حفظ می کند. بر اساس این تعریف، QCIF مخفف Quarter Common Intermediate Format است.