سرویس کپی Volume Shadow (VSS) چیست؟

آیا تا به حال شده اطلاعات مهمت رو ناگهان از دست بدی؟ (VSS ناجی شماست!)

سلام دوستان. همه ما میدونیم که اطلاعات توی کامپیوترمون چقدر مهم هستند. عکس‌های خانوادگی، مدارک مهم، پروژه‌های کاری، همه اینها ممکنه با یه اشتباه کوچیک، یه ویروس، یا حتی یه قطعی برق از بین برن. اما نگران نباشید! یه تکنولوژی خیلی جالب و مفید توی ویندوز وجود داره که میتونه کمک کنه اطلاعاتتون رو نجات بدید: سرویس کپی سایه ای ولوم، یا همون VSS.

VSS دقیقا چیه؟

VSS مثل یه ماشین زمان کوچیک برای کامپیوترتونه. این سرویس به ویندوز اجازه میده که از اطلاعات موجود روی هارد دیسکتون، کپی های لحظه ای (snapshot) بگیره. این کپی ها مثل یه عکس فوری از وضعیت اطلاعاتتون در اون زمان خاص هستند. اگه یه اتفاقی بیفته و اطلاعاتتون خراب بشه یا از بین بره، میتونید به این کپی ها برگردید و اطلاعاتتون رو بازیابی کنید.

به عبارت دیگه، VSS از تکنولوژی کپی سایه ای برای پشتیبان گیری از فایل ها و پوشه ها استفاده می کنه. این کپی ها به صورت incremental (افزایشی) ایجاد میشن، یعنی فقط تغییراتی که از آخرین کپی سایه ای انجام شده ذخیره میشن. این کار باعث میشه که فضای کمتری از هارد دیسکتون اشغال بشه.

چرا VSS مهمه؟

VSS چند تا مزیت خیلی مهم داره:

• محافظت از اطلاعات: اصلی ترین وظیفه VSS همینه. با داشتن کپی های سایه ای، خیالتون راحته که در صورت بروز مشکل، میتونید اطلاعاتتون رو برگردونید.
• بازیابی سریع و آسان: برگردوندن اطلاعات از کپی های سایه ای خیلی سریع و آسونه. لازم نیست کل سیستم رو ریستور کنید. فقط کافیه فایل ها یا پوشه هایی که میخواید رو انتخاب کنید و برگردونید.
• استفاده کم از منابع سیستم: VSS طوری طراحی شده که کمترین تاثیر رو روی عملکرد کامپیوترتون داشته باشه. کپی های سایه ای به صورت خودکار و در پس زمینه ایجاد میشن.

VSS چطور کار میکنه؟

VSS یک سیستم پیچیده داره، اما به زبان ساده، اینطوری کار میکنه:

1. درخواست پشتیبان گیری: یه نرم افزار (مثلا نرم افزار پشتیبان گیری ویندوز) یه درخواست به VSS میفرسته تا از اطلاعات پشتیبان بگیره.
2. آماده سازی: VSS به برنامه های دیگه (مثل دیتابیس ها) اطلاع میده که دارن ازشون پشتیبان میگیرن. این برنامه ها میتونن یه سری کارها انجام بدن تا اطلاعاتشون برای پشتیبان گیری آماده بشه.
3. ایجاد کپی سایه ای: VSS یه کپی سایه ای از ولوم (partition) مورد نظر ایجاد میکنه.
4. پشتیبان گیری واقعی: نرم افزار پشتیبان گیری، از کپی سایه ای پشتیبان میگیره و اطلاعات رو در جای دیگه ذخیره میکنه.
5. آزاد سازی: بعد از اینکه پشتیبان گیری تموم شد، VSS کپی سایه ای رو آزاد میکنه.

یه مثال ساده

فرض کنید شما دارید روی یه فایل ورد مهم کار می کنید. ناگهان برق میره و کامپیوترتون خاموش میشه. وقتی کامپیوتر رو دوباره روشن میکنید، میبینید که آخرین تغییراتی که انجام دادید ذخیره نشده. اگه VSS فعال باشه، میتونید به ورژن قبلی فایل وردتون برگردید و آخرین تغییراتتون رو بازیابی کنید. به همین راحتی!

چطوری VSS رو فعال و مدیریت کنیم؟

VSS معمولا به صورت پیش فرض توی ویندوز فعال هست. اما برای اطمینان میتونید اینطوری چکش کنید:

1. به Control Panel برید.
2. System and Security رو انتخاب کنید.
3. System رو انتخاب کنید.
4. در منوی سمت چپ، System protection رو انتخاب کنید.
5. در پنجره System Properties، در تب System Protection، باید اسم درایوی که ویندوز روش نصب شده رو ببینید (معمولا درایو C). اگه Protection رو نوشته On، یعنی VSS فعاله.

برای مدیریت کپی های سایه ای میتونید از همون پنجره System Protection استفاده کنید. میتونید فضای اختصاص داده شده به کپی های سایه ای رو تغییر بدید، کپی های سایه ای رو حذف کنید، و یا یه نقطه بازیابی (restore point) دستی ایجاد کنید.

نکته مهم: خیلی ها به جای استفاده از اسم درست restore point، از ریستور پوینت استفاده میکنند.

جدول خلاصه ای از مفاهیم VSS

مفهوم	توضیح
Volume Shadow Copy Service (VSS)	سرویسی در ویندوز که امکان ایجاد کپی های لحظه ای از اطلاعات روی هارد دیسک رو فراهم میکنه.
Shadow Copy (کپی سایه ای)	یه کپی لحظه ای از اطلاعات روی هارد دیسک در یک زمان خاص.
Restore Point (نقطه بازیابی)	یه نوع خاص از کپی سایه ای که برای برگردوندن سیستم به یک حالت قبلی استفاده میشه.
Incremental Backup (پشتیبان گیری افزایشی)	نوعی پشتیبان گیری که فقط تغییرات نسبت به آخرین پشتیبان گیری رو ذخیره میکنه.

سرویس VSS چه ربتی به بکاپ گیری دارد؟

در واقع سرویس VSS برای آسان کردن و انجام فرایند بکاپ گیری به وجود آمده است. با استفاده از این سرویس نرم افزار های بکاپ گیری دیگر نیازی ندارند تا سیستم را خاموش کرده و از درایو ها بکاپ گیری کنند. همچنین دیگر با مشکل درحال استفاده بودن فایل ها در هنگام بکاپ گیری مواجه نخواهند شد.

خلاصه

VSS یه ابزار قدرتمند و ضروری برای محافظت از اطلاعات در کامپیوترتونه. با فعال نگه داشتن VSS و مدیریت درست کپی های سایه ای، میتونید خیالتون رو از بابت از دست رفتن اطلاعات مهم راحت کنید. امیدوارم این آموزش براتون مفید بوده باشه. اگه سوالی داشتید، حتما بپرسید.

مواظب اطلاعاتتون باشید!

کلمات کلیدی:

VSS، کپی سایه ای، پشتیبان گیری، بازیابی اطلاعات، ویندوز، System Protection، Restore Point، بک اپ

VSS چقدر فضا اشغال میکنه؟

مقدار فضایی که VSS اشغال میکنه بستگی به تنظیمات شما داره. میتونید فضای اختصاص داده شده به کپی های سایه ای رو محدود کنید.

آیا VSS جایگزین پشتیبان گیری کامل (Full Backup) میشه؟

نه، VSS جایگزین پشتیبان گیری کامل نمیشه. VSS بیشتر برای محافظت در برابر از دست رفتن اطلاعات به صورت اتفاقی و سریع مناسبه. برای محافظت کامل، بهتره از یه نرم افزار پشتیبان گیری استفاده کنید و به صورت منظم از اطلاعاتتون پشتیبان گیری کامل بگیرید.

چطوری میتونم از کپی های سایه ای استفاده کنم؟

برای برگردوندن یه فایل یا پوشه به ورژن قبلی، روی فایل یا پوشه راست کلیک کنید، Properties رو انتخاب کنید، و به تب Previous Versions برید. اگه کپی سایه ای موجود باشه، میتونید ورژن های قبلی رو ببینید و ورژن مورد نظرتون رو بازیابی کنید.

آیا VSS فقط برای فایل های شخصی کار میکنه؟

نه، VSS برای همه نوع فایل و پوشه کار میکنه، از جمله فایل های سیستم عامل، نرم افزارها، و دیتابیس ها.

چرا ویندوز من از کپی سایه پشتیبانی نمی کند؟

اگر هارد دیسک شما از نوع SSD باشد، ویندوز به طور معمول از این ویژگی پشتیبانی نخواهد کرد. اما این مورد بستگی به ویندوز و مشخصات درایو SSD شما نیز دارد. معمولا با آپدیت ویندوز این مشکل حل خواهد شد.

مخفف Volume Shadow Copy Service چیست؟

مخفف Volume Shadow Copy Service کلمه VSS می باشد.

VSS مخفف چیست؟

VSS مخفف Volume Shadow Copy Service می باشد.

کلمه VSS مخفف چیست؟

وقتی به VSS به عنوان مخفف Volume Shadow Copy Service اشاره می کنیم، منظور این است که VSS با گرفتن حروف اولیه هر کلمه مهم در Volume Shadow Copy Service تشکیل می شود. این فرآیند عبارت اصلی را به شکلی کوتاه تر و قابل مدیریت تر فشرده می کند و در عین حال معنای اصلی خود را حفظ می کند. بر اساس این تعریف، VSS مخفف Volume Shadow Copy Service است.