موضوع داده (Data Subject) چیست؟

دیتا سابجکت چیست؟ راهنمای ساده برای همه

سلام به همه! امروز می‌خوایم درباره‌ی یه مفهوم مهم توی دنیای داده‌ها صحبت کنیم: دیتا سابجکت (Data Subject). شاید این اسم یکم پیچیده به نظر برسه، ولی نگران نباشید. من اینجا هستم که به زبون خیلی ساده براتون توضیح بدم.

به زبون ساده، دیتا سابجکت یعنی شما! هر کسی که اطلاعات شخصی‌اش جمع‌آوری و پردازش میشه، یک دیتا سابجکت محسوب میشه. مثلاً وقتی شما یه فرم ثبت‌نام آنلاین رو پر می‌کنید، یا وقتی از یه فروشگاه آنلاین خرید می‌کنید، اطلاعات شما جمع‌آوری میشه و شما تبدیل به یه دیتا سابجکت میشید.

اطلاعات شخصی می‌تونه شامل خیلی چیزها باشه. مثلاً:

• اسم و فامیل
• آدرس
• شماره تلفن
• ایمیل
• تاریخ تولد
• عکس
• اطلاعات حساب بانکی
• اطلاعات مربوط به سلامتی
• و خیلی چیزهای دیگه!

حالا چرا دونستن این موضوع مهمه؟ چون وقتی شما یه دیتا سابجکت هستید، حقوقی دارید که باید رعایت بشه. شرکت‌ها و سازمان‌هایی که اطلاعات شما رو جمع‌آوری می‌کنن، باید به این حقوق احترام بذارن.

بیاید یه مثال ساده بزنیم. فرض کنید شما می‌خواید یه حساب کاربری توی یه شبکه اجتماعی باز کنید. این شبکه اجتماعی از شما یه سری اطلاعات می‌خواد، مثل اسم، ایمیل و تاریخ تولدتون. شما به عنوان یه دیتا سابجکت، حق دارید بدونید که این شبکه اجتماعی چرا این اطلاعات رو از شما می‌خواد و باهاش چیکار می‌کنه. همچنین حق دارید ازشون بخواید که اطلاعاتتون رو پاک کنن اگه دیگه نخواید از اون شبکه اجتماعی استفاده کنید.

این حق‌ها خیلی مهم هستن، چون از سوء استفاده از اطلاعات شخصی شما جلوگیری می‌کنن. قوانین زیادی هم برای حمایت از این حق‌ها وجود داره، مثل GDPR (قانون حفاظت از داده‌های اروپا) که خیلی سخت‌گیرانه است.

برای اینکه این موضوع رو بهتر درک کنید، یه جدول براتون آماده کردم که یه سری مثال از دیتا سابجکت و اطلاعات شخصی‌شون رو نشون میده:

همونطور که میبینید، هر کسی میتونه یه دیتا سابجکت باشه و اطلاعات شخصیش توسط سازمان‌های مختلف جمع آوری بشه. پس مهمه که آگاه باشیم و از حقوق خودمون دفاع کنیم.

    
    function greet(name) {
      return "سلام " + name + "!";
    }

    let message = greet("علی");
    console.log(message); // خروجی: سلام علی!
    
  

البته این کد یه مثال ساده از یه تابع هست و ربط مستقیمی به دیتا سابجکت نداره. فقط خواستم یه نمونه کد داشته باشیم. مفهومش اینه که یه اسم (که میتونه بخشی از اطلاعات شخصی باشه) رو میگیره و یه پیام خوشامدگویی باهاش درست میکنه.

یادتون باشه، اطلاعات شخص شما خیلی ارزشمندن. ازشون محافظت کنید و اجازه ندید هر کسی بهشون دسترسی داشته باشه. به سوالات مشکوک و ایمیل های فیشینگ اصلا توجه نکنید.

خلاصه:

دیتا سابجکت یعنی هر کسی که اطلاعات شخصی‌اش جمع‌آوری و پردازش میشه. شما حق دارید بدونید چه اطلاعاتی از شما جمع‌آوری میشه، چرا جمع‌آوری میشه و باهاش چیکار میکنن. پس آگاه باشید و از حقوق خودتون دفاع کنید! از دادن اطلاعات غیر ضروری به سایت های نامعتبر و نامطمئن پرهیز کنید.

امیدوارم این توضیحات براتون مفید بوده باشه. اگه سوالی دارید، حتماً بپرسید. من سعی می‌کنم تا جایی که بتونم بهتون کمک کنم.

راستی اگه به این مباحث علاقه مندید، پیشنهاد میکنم درباره "حریم خصوصی آنلاین" هم مطالتعه کنید.

موفق باشید!

کلمات کلیدی: دیتا سابجکت، اطلاعات شخصی، حریم خصوصی، GDPR، حقوق داده‌ها، جمع‌آوری اطلاعات، پردازش داده‌ها

دیتا سابجکت دقیقاً یعنی چی؟

همونطور که گفتم، دیتا سابجکت یعنی هر فردی که اطلاعات شناسایی اون توسط یک سازمان یا شرکت جمع آوری و مورد استفاده قرار میگیره.

چه حقوقی به عنوان یه دیتا سابجکت دارم؟

حق دسترسی به اطلاعات خودتون، حق تصحیح اطلاعات، حق پاک کردن اطلاعات، حق اعتراض به پردازش اطلاعات، و حق محدود کردن پردازش اطلاعات.

اگه حس کنم حریم خصوصیم نقض شده چیکار کنم؟

اول با سازمانی که اطلاعات شما رو جمع‌آوری کرده تماس بگیرید و مشکلتون رو مطرح کنید. اگه نتیجه‌ای نگرفتید، می‌تونید به سازمان‌های نظارتی (مثل سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در ایران) شکایت کنید. حتی می‌تونید از مشاوره حقوقی هم استفاده کنید.

اطلاعات من چگونه جمع‌آوری می شود؟

از طریق فرم های آنلاین، اطلاعاتی که در سایت های مختلف وارد می کنید، دوربین های مدار بسته، نرم افزارهای نصب شده روی دستگاه های شما و خیلی راه های دیگه.

آیا خرید کردن از سایت های فروش انلاین خطر دارد؟

خرید از سایت های معتبر و دارای نماد اعتماد الکترونیکی معمولا خطری ندارد. اما همیشه قبل از وارد کردن اطلاعات بانکی از امنیت سایت مطمئن شوید. و مطمن شوید که در حال استفاده از پروتکل https هستید