درگاه دسترسی (Access Port) چیست؟

درگاه دسترسی (Access Port) چیست؟ راهنمای جامع و ساده

سلام دوستان! توی این مقاله می‌خوایم در مورد یه موضوع مهم توی شبکه‌های کامپیوتری صحبت کنیم: درگاه دسترسی یا Access Port. شاید اسمش یکم پیچیده به نظر بیاد، ولی نگران نباشید. سعی می‌کنم خیلی ساده و با مثال‌های ملموس براتون توضیح بدم که دقیقا چیه و چه کاربردی داره.

فرض کنید یه ساختمون دارید که چندتا اتاق داره. هر اتاق یه کامپیوتر داره که می‌خواد به اینترنت وصل بشه. سوئیچ شبکه (Network Switch) مثل یه مرکز توزیع کننده عمل می‌کنه که همه کامپیوترها رو به هم وصل می‌کنه و به اینترنت هم راه می‌ده. حالا، اون پورتی که هر کامپیوتر بهش وصل می‌شه، یه درگاه دسترسی هست.

به زبان ساده‌تر، درگاه دسترسی یه جورایی پورت اختصاصی برای یه دستگاه خاص (مثل کامپیوتر، لپ‌تاپ، پرینتر و غیره) هست که اجازه می‌ده فقط با یه شبکه خاص ارتباط برقرار کنه. یعنی چی؟ یعنی اگه یه پورت به عنوان درگاه دسترسی برای شبکه "حسابداری" تعریف شده باشه، فقط کامپیوترهایی که به این پورت وصل می‌شن می‌تونن با شبکه حسابداری ارتباط برقرار کنن. بقیه شبکه‌ها رو نمی‌تونن ببینن.

تفاوت درگاه دسترسی با درگاه Trunk

شاید بپرسید، پس فرقش با درگاه Trunk چیه؟ درگاه Trunk یه جورایی مثل یه اتوبانه که چندتا مسیر (VLAN) مختلف داره. یعنی می‌تونه ترافیک مربوط به چندتا شبکه مختلف رو همزمان از خودش عبور بده. درگاه دسترسی اما فقط یه مسیر اختصاصی برای یه شبکه داره.

یه جدول می‌تونه این تفاوت رو بهتر نشون بده:

ویژگی	درگاه دسترسی (Access Port)	درگاه Trunk
شبکه‌های پشتیبانی شده	فقط یک شبکه (VLAN)	چندین شبکه (VLAN)
کاربرد	اتصال دستگاه‌های نهایی (کامپیوتر، پرینتر و ...)	اتصال سوئیچ‌ها به هم
نحوه پیکربندی	ساده‌تر	پیچیده‌تر

کاربردهای درگاه دسترسی

درگاه‌های دسترسی کاربردهای زیادی دارن، از جمله:

• ایجاد شبکه‌های مجزا (VLAN): می‌تونید با استفاده از درگاه‌های دسترسی، شبکه‌های مجزا برای بخش‌های مختلف سازمانتون ایجاد کنید (مثلا یه شبکه برای حسابداری، یه شبکه برای فروش و غیره).
• افزایش امنیت شبکه: با محدود کردن دسترسی دستگاه‌ها به شبکه‌های خاص، می‌تونید امنیت شبکه رو افزایش بدید و از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کنید.
• مدیریت ترافیک شبکه: می‌تونید ترافیک شبکه رو بهتر مدیریت کنید و از ایجاد ازدحام در شبکه جلوگیری کنید.
• ساده‌سازی تنظیمات شبکه: برای دستگاه‌هایی که فقط به یه شبکه نیاز دارن، تنظیمات خیلی ساده‌تری دارن.

مثال عملی

فرض کنید یه سوئیچ دارید و می‌خواید دوتا شبکه مجزا ایجاد کنید: یکی برای بخش فروش (VLAN 10) و یکی برای بخش حسابداری (VLAN 20). می‌تونید اینجوری تنظیمات سوئیچ رو انجام بدید (این تنظیمات یه نمونه کلی هست و ممکنه بسته به نوع سوئیچ شما یکم فرق کنه):

! Create VLANs
vlan 10
name Sales
exit
vlan 20
name Accounting
exit

! Assign ports to VLANs
interface FastEthernet 0/1
switchport mode access
switchport access vlan 10 ! This port is for Sales department
exit

interface FastEthernet 0/2
switchport mode access
switchport access vlan 20 ! This port is for Accounting department
exit

توی این مثال، پورت FastEthernet 0/1 رو به VLAN 10 (شبکه فروش) و پورت FastEthernet 0/2 رو به VLAN 20 (شبکه حسابداری) اختصاص دادیم. حالا کامپیوترهایی که به پورت 0/1 وصل می‌شن فقط می‌تونن با شبکه فروش ارتباط برقرار کنن و کامپیوترهایی که به پورت 0/2 وصل می‌شن فقط می‌تونن با شبکه حسابداری ارتباط برقرار کنن. به همین راحتی!

اگه بخواین یه درگاه رو به صورت داینامیک تعیین کنین (یعنی خود دستگاه به صورت خودکار تعیین کنه به کدوم شبکه وصل شه) باید از پروتکل هایی مثل VMPS استفاده کنین. البته این بحث یکم پیشرفتست و برای شبکه‌های بزرگ مناسب تره.

خلاصه

به طور خلاصه، درگاه دسترسی (Access Port) یه پورت اختصاصی توی سوئیچ شبکه هست که به یه دستگاه خاص اجازه می‌ده فقط با یه شبکه خاص ارتباط برقرار کنه. این کار باعث می‌شه بتونیم شبکه‌های مجزا ایجاد کنیم، امنیت شبکه رو افزایش بدیم و ترافیک شبکه رو بهتر مدیریت کنیم. این یک موضوع مفعم توی شبکه است.

کلمات کلیدی

شبکه، سوئیچ، درگاه دسترسی، Access Port، VLAN، امنیت شبکه، Trunk، آموزش شبکه.

درگاه دسترسی فقط برای کامپیوترها استفاده می‌شه؟

نه، درگاه دسترسی می‌تونه برای هر دستگاهی که به شبکه وصل می‌شه استفاده بشه، مثل پرینترها، تلفن‌های IP و غیره.

آیا میشه یه درگاه رو همزمان درگاه دسترسی و درگاه Trunk تعریف کرد؟

نه، یه درگاه نمی‌تونه همزمان هم درگاه دسترسی باشه و هم درگاه Trunk. این دوتا عملکرد کاملا متفاوتی دارن.

اگه یه دستگاه رو به یه درگاه دسترسی اشتباه وصل کنم چی میشه؟

دستگاه نمی‌تونه با شبکه ارتباط برقرار کنه. باید اون رو به درگاه دسترسی درست وصل کنید.

آیا تنظیمات درگاه دسترسی روی سرعت اینترنت تاثیر داره؟

نه، تنظیمات درگاه دسترسی به طور مستقیم روی سرعت اینترنت تاثیر نداره. اما با مدیریت بهتر ترافیک شبکه، می‌تونه به طور غیرمستقیم به بهبود عملکرد شبکه کمک کنه.