پروتکل وضعیت گواهینامه آنلاین (OCSP) چیست؟

چگونه مطمئن شویم یک گواهی SSL/TLS هنوز معتبر است؟ آشنایی با پروتکل OCSP

سلام دوستان، احتمالا تا به حال موقع بازدید از یک وبسایت، علامت قفل کوچکی رو کنار آدرس اون سایت دیده‌اید. این علامت نشون میده که وبسایت از پروتکل امنیتی SSL/TLS استفاده می‌کنه و اطلاعات شما به صورت رمزگذاری شده منتقل میشه. اما چطور میشه مطمئن شد که این گواهی SSL/TLS هنوز هم معتبره و منقضی نشده یا به سرقت نرفته؟ اینجاست که پروتکل OCSP به کمک ما میاد.

در واقع، OCSP یا Online Certificate Status Protocol یک راه سریع و کارآمد برای بررسی وضعیت اعتبار گواهی SSL/TLS هست. به جای اینکه مرورگر شما مجبور باشه لیست بزرگی از گواهی‌های باطل شده (CRL) رو دانلود کنه، فقط یک سوال کوچیک از سرور OCSP میپرسه: "آیا این گواهی هنوز معتبره؟". و سرور هم یک جواب فوری میده: "بله" یا "خیر".

OCSP چطور کار می‌کنه؟

تصور کنید که شما یک کارت شناسایی دارید و می‌خواهید به یک بانک مراجعه کنید. بانک برای اینکه مطمئن بشه کارت شما هنوز معتبره، میتونه به یک مرجع صادر کننده کارت (مثل سازمان ثبت احوال) زنگ بزنه و از اونها بپرسه. OCSP هم دقیقا همین کار رو میکنه. مرورگر شما به یک سرور OCSP زنگ میزنه (در واقع یک درخواست HTTP میفرسته) و از اون میپرسه که آیا گواهی SSL/TLS وبسایتی که شما دارید بازدید میکنید، هنوز معتبره یا نه.

به طور خلاصه، مراحل کار به این صورته:

1. مرورگر شما به وبسایتی که از SSL/TLS استفاده می‌کنه، متصل میشه.
2. وبسایت، گواهی SSL/TLS خودش رو برای مرورگر شما ارسال می‌کنه.
3. مرورگر شما با استفاده از OCSP، از یک سرور بررسی وضعیت گواهی (OCSP Responder) میپرسه که آیا این گواهی معتبره یا نه.
4. سرور OCSP پاسخ میده: "معتبره" یا "نامعتبره" (یا "وضعیت نامشخص").
5. مرورگر شما بر اساس پاسخ سرور OCSP، تصمیم میگیره که آیا به وبسایت اعتماد کنه یا نه.

چرا OCSP مهم است؟

OCSP مزایای زیادی داره. اول از همه، سرعت بررسی اعتبار گواهی‌ها رو خیلی بالا میبره. به جای دانلود لیست‌های بزرگ CRL، فقط یک درخواست کوچیک HTTP ارسال میشه. دوم اینکه، امنیت رو هم افزایش میده. چون اگر یک گواهی SSL/TLS به سرقت بره یا منقضی بشه، OCSP میتونه به سرعت به مرورگرها اطلاع بده و از حملات جلوگیری کنه.

به این جدول نگاهی بیاندازید تا تفاوت OCSP و CRL را بهتر ببینید:

ویژگی	OCSP	CRL (Certificate Revocation List)
روش بررسی وضعیت گواهی	پرس و جو آنلاین و فوری	دانلود لیست کامل گواهی‌های باطل شده
سرعت	سریع	کند (به دلیل دانلود لیست بزرگ)
اندازه داده‌ها	کوچک	بزرگ
تازگی اطلاعات	به روز و لحظه‌ای	ممکن است قدیمی باشد

OCSP Stapling چیست؟

یه نکته خیلی مهم دیگه هم وجود داره به اسم OCSP Stapling. تو این روش، خود وبسایت به صورت دوره‌ای وضعیت اعتبار گواهی خودش رو از سرور OCSP میگیره و اون رو همراه با گواهی SSL/TLS به مرورگر شما ارسال میکنه. این کار باعث میشه که مرورگر شما دیگه نیازی نداشته باشه خودش به سرور OCSP متصل بشه و این باعث افزایش سرعت و کاهش بار ترافیکی میشه. در واقع، وبسایت مثل یک دانش آموز وظیفه شنس عمل میکنه و به جای اینکه معلم (مرورگر) مجبور باشه ازش بپرسه، خودش تکلیفش (وضعیت اعتبار گواهی) رو انجام میده!

یه مثال ساده برای درک بهتر:

    // مثال فرضی (واقعی نیست) از نحوه درخواست OCSP
    Request:
    GET /ocsp?certificate=YOUR_CERTIFICATE_SERIAL_NUMBER HTTP/1.1
    Host: ocsp.example.com

    Response:
    HTTP/1.1 200 OK
    Content-Type: application/ocsp-response

    Response Data:
    Certificate Status: Good (Valid)
    

خلاصه

به طور خلاصه، OCSP یک پروتکل مهم برای افزایش امنیت و سرعت در وب هست. با استفاده از OCSP، مرورگرها میتونن به سرعت و به آسونی وضعیت اعتبار گواهی‌های SSL/TLS رو بررسی کنن و از اتصال به وبسایت‌های ناامن جلوگیری کنن. OCSP Stapling هم یک روش عالی برای بهبود عملکرد OCSP و کاهش بار ترافیکی هست. امیداروم این مقاله تونسته باشه یه دید درسط از OCSP بهتون بده.

کلمات کلیدی

• OCSP
• SSL/TLS
• گواهی دیجیتال
• امنیت وب
• OCSP Stapling
• CRL

OCSP چطور کار می‌کنه؟

مرورگر با یک سرور OCSP ارتباط برقرار میکنه و از اون درباره وضعیت گواهی وبسایت مورد نظر سوال میکنه. سرور OCSP هم پاسخ میده که گواهی معتبر هست یا نه.

فرق OCSP با CRL چیه؟

OCSP به صورت آنلاین و فوری وضعیت گواهی رو بررسی میکنه، در حالی که CRL یک لیست بزرگ از گواهی‌های باطل شده است که مرورگر باید دانلود کنه.

OCSP Stapling چیه؟

در OCSP Stapling، خود وبسایت وضعیت گواهی‌اش را به صورت دوره‌ای از سرور OCSP دریافت میکنه و همراه با گواهی به مرورگر ارسال میکنه.

آیا OCSP همیشه فعال است؟

اکثر مرورگرهای مدرن از OCSP پشتیبانی می‌کنند و معمولاً به صورت پیش فرض فعال است.

اگر سرور OCSP در دسترس نباشد چه اتفاقی می افتد؟

در این حالت، مرورگر ممکن است از CRL استفاده کند یا به طور موقت اتصال به وبسایت را مسدود کند. این بستگی به تنظیمات مرورگر دارد.

مخفف Online Certificate Status Protocol چیست؟

مخفف Online Certificate Status Protocol کلمه OCSP می باشد.

OCSP مخفف چیست؟

OCSP مخفف Online Certificate Status Protocol می باشد.

کلمه OCSP مخفف چیست؟

وقتی به OCSP به عنوان مخفف Online Certificate Status Protocol اشاره می کنیم، منظور این است که OCSP با گرفتن حروف اولیه هر کلمه مهم در Online Certificate Status Protocol تشکیل می شود. این فرآیند عبارت اصلی را به شکلی کوتاه تر و قابل مدیریت تر فشرده می کند و در عین حال معنای اصلی خود را حفظ می کند. بر اساس این تعریف، OCSP مخفف Online Certificate Status Protocol است.