مایکروسافت XNA چیست؟

مایکروسافت XNA: دنیای بازی‌سازی برای تازه‌کارها و حرفه‌ای‌ها!

تا حالا هوس کردی یه بازی ویدیویی بسازی؟ یا شاید هم همیشه دوست داشتی ببینی پشت صحنه بازی‌های مورد علاقه‌ات چه خبره؟ اگه جواب مثبته، پس اسم مایکروسافت XNA باید برات آشنا باشه! XNA یه چارچوب (Framework) بازی‌سازی بود که مایکروسافت اون رو برای تسهیل کار توسعه‌دهنده‌ها طراحی کرد. فکر کن یه جعبه ابزار پر از وسایل رنگارنگ که بهت کمک می‌کنه یه خونه قشنگ بسازی. XNA هم تقریباً همین کار رو برای ساخت بازی انجام می‌داد.

چرا XNA محبوب بود؟

خب، دلایل زیادی وجود داشت که XNA رو بین بازی‌سازها محبوب کرده بود. بیا چندتا از مهم‌ترین‌ها رو با هم بررسی کنیم:

• یادگیری آسون: XNA با استفاده از زبان برنامه‌نویسی #C طراحی شده بود. #C زبانی قدرتمنده، اما سینتکس (syntax) نسبتاً ساده‌ای داره و برای کسایی که تازه شروع کردن، انتخاب خوبیه.
• پلتفرم‌های متنوع: با XNA می‌تونستی بازی‌هات رو برای پلتفرم‌های مختلف مثل ویندوز، ایکس‌باکس 360 و حتی ویندوز فون (البته اون موقع که هنوز زنده بود!) بسازی. این یعنی مخاطب بیشتری می‌تونست بازی‌هات رو تجربه کنه.
• جامعه فعال: XNA یه جامعه خیلی فعال از توسعه‌دهنده‌ها داشت. این یعنی اگه به مشکلی برمی‌خوردی، همیشه کسی بود که بتونه کمکت کنه. کلی آموزش ویدیویی، مثال کد و انجمن‌های آنلاین پر از آدم‌های مشتاق وجود داشت.
• رایگان و در دسترس: XNA رایگان بود و به راحتی می‌شد دانلود و نصبش کرد. این موضوع باعث شده بود خیلی‌ها بدون هیچ هزینه‌ای بتونن وارد دنیای بازی‌سازی بشن.

XNA چطوری کار می‌کرد؟

XNA از یه سری کتابخونه (Library) و ابزار تشکیل شده بود که کار توسعه‌دهنده‌ها رو آسون‌تر می‌کرد. این کتابخونه‌ها توابعی رو برای کارهایی مثل مدیریت گرافیک، صدا، ورودی کاربر (مثل کیبورد و ماوس) و فیزیک در اختیار توسعه‌دهنده‌ها قرار می‌دادن. به جای اینکه مجبور باشی از صفر همه چیز رو کد بزنی، می‌تونستی از این توابع آماده استفاده کنی و روی جنبه‌های خلاقانه‌تر بازی تمرکز کنی.

یه بازی XNA معمولاً از یه حلقه اصلی (Main Loop) تشکیل می‌شد که به طور مداوم اجرا می‌شد. این حلقه مسئول آپدیت کردن منطق بازی (مثل حرکت شخصیت‌ها و برخورد اشیاء) و رندر کردن گرافیک بود. XNA ابزارهایی رو برای مدیریت این حلقه در اختیار توسعه‌دهنده‌ها قرار می‌داد.

وضعیت فعلی XNA

متاسفانه، مایکروسافت دیگه از XNA پشتیبانی نمی‌کنه. آخرین نسخه XNA 4.0 بود که در سال 2010 منتشر شد. با این حال، XNA هنوز هم یه انتخاب عالی برای کساییه که می‌خوان بازی‌سازی رو یاد بگیرن. خیلی از آموزش‌های آنلاین هنوز از XNA استفاده می‌کنن و مفاهیم پایه بازی‌سازی که با XNA یاد می‌گیری، به راحتی قابل انتقال به موتورهای بازی‌سازی مدرن‌تر مثل Unity و Unreal Engine هستن.

جایگزین‌های XNA

اگه دنبال یه چارچوب بازی‌سازی فعال‌تر و مدرن‌تر می‌گردی، چندتا انتخاب خوب وجود داره:

• MonoGame: یه نسخه متن‌باز از XNA که از پلتفرم‌های خیلی بیشتری پشتیبانی می‌کنه. با MonoGame می‌تونی بازی‌هات رو برای ویندوز، مک، لینوکس، اندروید، iOS و حتی کنسول‌های نینتندو سوییچ و پلی‌استیشن ویتا بسازی!
• FNA: یه نسخه دیگه از XNA که روی دقت و سازگاری با XNA اصلی تمرکز داره.
• Unity: یه موتور بازی‌سازی قدرتمند و محبوب که برای ساخت بازی‌های 2D و 3D مناسبه.
• Unreal Engine: یه موتور بازی‌سازی حرفه‌ای که بیشتر برای ساخت بازی‌های با کیفیت بالا و گرافیک خیره‌کننده استفاده می‌شه.

XNA هنوز ارزش یادگیری داره؟

جواب این سوال بستگی به هدفت داره. اگه می‌خوای یه بازی تجاری بسازی و اون رو روی پلتفرم‌های مدرن منتشر کنی، احتمالاً بهتره از موتورهای بازی‌سازی جدیدتر مثل Unity یا Unreal Engine استفاده کنی. اما اگه فقط می‌خوای مفاهیم پایه بازی‌سازی رو یاد بگیری و یه بازی ساده برای تفریح بسازی، XNA می‌تونه یه انتخاب عالی باشه. به علاوه، خیلی از مفاهیمی که با XNA یاد می‌گیری، در موتورهای بازی‌سازی دیگه هم کاربرد دارن.

خلاصه

مایکروسافت XNA یه چارچوب بازی‌سازی بود که کار توسعه‌دهنده‌ها رو برای ساخت بازی‌های ویدیویی آسون‌تر می‌کرد. با اینکه دیگه توسط مایکروسافت پشتیبانی نمی‌شه، XNA هنوز هم یه انتخاب خوب برای کساییه که می‌خوان بازی‌سازی رو یاد بگیرن. با XNA می‌تونی مفاهیم پایه بازی‌سازی رو یاد بگیری و یه بازی ساده برای تفریح بسازی. اگه دنبال یه چارچوب بازی‌سازی فعال‌تر و مدرن‌تر می‌گردی، می‌تونی از MonoGame، FNA، Unity یا Unreal Engine استفاده کنی.

جدول مقایسه XNA با Unity

ویژگی	XNA	Unity
پشتیبانی	متوقف شده	فعال
زبان برنامه‌نویسی	#C	#C
پلتفرم‌ها	ویندوز، ایکس‌باکس 360، ویندوز فون	ویندوز، مک، لینوکس، اندروید، iOS، کنسول‌ها، وب
پیچیدگی	ساده‌تر	پیچیده‌تر
جامعه	کوچکتر	بزرگتر

کلمات کلیدی

• مایکروسافت XNA
• بازی‌سازی
• توسعه بازی
• #C
• MonoGame
• Unity
• Unreal Engine

سوالات متداول

آیا XNA هنوز برای ساخت بازی‌های تجاری مناسبه؟

نه، به دلیل عدم پشتیبانی مایکروسافت و محدودیت در پلتفرم‌ها، بهتره از موتورهای بازی‌سازی جدیدتر و فعال‌تر مثل Unity یا Unreal Engine استفاده کنید.

یادگیری XNA چه فایده‌ای داره؟

یادگیری XNA به شما کمک می‌کنه مفاهیم پایه بازی‌سازی رو یاد بگیرید. این مفاهیم در موتورهای بازی‌سازی دیگه هم کاربرد دارن و یادگیری اون‌ها رو آسون‌تر می‌کنن.

MonoGame چیه و چه فرقی با XNA داره؟

MonoGame یه نسخه متن‌باز از XNA هست که از پلتفرم‌های خیلی بیشتری پشتیبانی می‌کنه. با MonoGame می‌تونید بازی‌هاتون رو برای ویندوز، مک، لینوکس، اندروید، iOS و حتی کنسول‌ها بسازید.

آیا برای استفاده از XNA باید برنامه‌نویسی بلد باشم؟

بله، XNA از زبان برنامه‌نویسی #C استفاده می‌کنه. برای استفاده از XNA باید با این زبان آشنایی داشته باشید.