Cyberveillance چیست؟

آیا کسی دارد شما را در دنیای آنلاین نگاه می‌کند؟ همه چیز درباره Cyberveillance

سلام دوستان!

امروز می‌خوام درباره یه موضوع خیلی مهم و البته یکم ترسناک صحبت کنیم: Cyberveillance یا نظارت سایبری. شاید این اصطلاح به گوشتون نخورده باشه، ولی مطمئنم که باهاش درگیر هستید، حتی اگر ندونید.

Cyberveillance یعنی چی؟ به زبون ساده، یعنی نظارت بر فعالیت‌های شما در دنیای اینترنت. این نظارت می‌تونه توسط دولت‌ها، شرکت‌ها، هکرها و حتی افراد معمولی مثل همکارها یا اعضای خانواده انجام بشه.

چرا Cyberveillance مهمه؟ چون می‌تونه حریم خصوصی شما رو نقض کنه، اطلاعات شخصی‌تون رو به خطر بندازه و آزادی عملتون رو محدود کنه. تصور کنید که هر کاری که آنلاین انجام می‌دید، داره ثبت می‌شه و ممکنه روزی علیه خودتون استفاده بشه. یکم ترسناکه، نه؟

حالا، بیاید ببینیم این نظارت سایبری چطوری انجام می‌شه:

• نظارت بر ترافیک اینترنت: ISP (شرکت خدمات اینترنتی) شما می‌تونه ببینه که به چه وب‌سایت‌هایی سر می‌زنید، چه فایل‌هایی دانلود می‌کنید و با چه کسانی چت می‌کنید. البته، قانونا اجازه ندارن محتوای پیام‌های شما رو بخونن، ولی می‌تونن آدرس‌ها رو ثبت کنن.
• کوکی‌ها و ردیاب‌ها: وب‌سایت‌ها از کوکی‌ها و ردیاب‌ها استفاده می‌کنن تا فعالیت‌های شما رو زیر نظر بگیرن و پروفایل تبلیغاتی براتون بسازن. اینطوری، وقتی دارید تو اینترنت می‌گردید، تبلیغاتی رو می‌بینید که دقیقا به علایق شما مرتبط هستن. بهش میگن "تبلیغات هدفمند".
• شبکه‌های اجتماعی: فیسبوک، اینستاگرام، توییتر و بقیه شبکه‌های اجتماعی تقریبا تمام اطلاعاتی که شما بهشون می‌دید رو جمع‌آوری می‌کنن: پست‌ها، عکس‌ها، لایک‌ها، کامنت‌ها، دوست‌ها، لوکیشن‌ها و غیره. این اطلاعات برای تبلیغات، تحقیقات بازار و حتی برای اهداف امنیتی استفاده می‌شه.
• بدافزارها و هک: هکرها می‌تونن با استفاده از بدافزارها (مثل ویروس‌ها و تروجان‌ها) به کامپیوتر یا گوشی شما نفوذ کنن و تمام اطلاعاتتون رو بدزدن، از جمله پسوردها، ایمیل‌ها، عکس‌ها و ویدیوها.
• دوربین‌ها و میکروفون‌های دستگاه‌ها: بعضی از بدافزارها می‌تونن دوربین و میکروفون دستگاه شما رو روشن کنن و بدون اینکه شما متوجه بشید، ازتون فیلم و صدا ضبط کنن.
• تحلیل داده‌های بزرگ (Big Data): با جمع‌آوری و تحلیل حجم عظیمی از داده‌ها، می‌شه الگوهای رفتاری شما رو شناسایی کرد و پیش‌بینی کرد که چه کارهایی ممکنه انجام بدید.

این جدول یه دید کلی میده بهتون:

نوع نظارت	چه کسی انجام میده؟	چطوری انجام میشه؟	خطرات
نظارت بر ترافیک اینترنت	ISP	ثبت آدرس وب‌سایت‌ها و حجم ترافیک	نقض حریم خصوصی، محدودیت دسترسی به اطلاعات
کوکی‌ها و ردیاب‌ها	وب‌سایت‌ها، شرکت‌های تبلیغاتی	ذخیره اطلاعات فعالیت‌های شما در وب	تبلیغات هدفمند آزاردهنده، پروفایل‌سازی
شبکه‌های اجتماعی	فیسبوک، اینستاگرام، توییتر	جمع‌آوری اطلاعات پروفایل، پست‌ها، لایک‌ها و غیره	استفاده از اطلاعات برای تبلیغات و اهداف دیگر، خطر افشای اطلاعات
بدافزارها و هک	هکرها	نفوذ به دستگاه‌ها و سرقت اطلاعات	سرقت اطلاعات شخصی، سوءاستفاده از هویت، باج‌گیری
دوربین‌ها و میکروفون‌ها	بدافزارها، هکرها	فعال کردن دوربین و میکروفون بدون اطلاع شما	نقض حریم خصوصی، فیلم‌برداری و ضبط صدا بدون اجازه

مثال: تصور کنید که دارید تو اینترنت دنبال یه مدل خاص ماشین می‌گردید. چند دقیقه بعد، تو فیسبوک تبلیغات همون ماشین رو می‌بینید. این یعنی اطلاعات شما توسط کوکی‌ها و ردیاب‌ها جمع‌آوری شده و به شرکت‌های تبلیغاتی فروخته شده.

خب، حالا چه کار کنیم؟ چطوری از خودمون در برابر Cyberveillance محافظت کنیم؟

• استفاده از VPN: وی‌پی‌ان (شبکه خصوصی مجازی) ترافیک اینترنت شما رو رمزگذاری می‌کنه و آدرس IP شما رو مخفی نگه می‌داره. اینطوری، ISP شما نمی‌تونه ببینه که به چه وب‌سایت‌هایی سر می‌زنید.
• استفاده از مرورگرهای امن: مرورگرهای امن (مثل Brave یا Tor) به صورت پیش‌فرض از ردیابی جلوگیری می‌کنن و حریم خصوصی شما رو حفظ می‌کنن.
• غیرفعال کردن کوکی‌ها: تو تنظیمات مرورگرتون می‌تونید کوکی‌ها رو غیرفعال کنید یا فقط به کوکی‌های ضروری اجازه فعالیت بدید.
• استفاده از پسوردهای قوی: از پسوردهای پیچیده و منحصر به فرد برای حساب‌های کاربری‌تون استفاده کنید و هیچوقت از یه پسورد برای چند حساب استفاده نکنید.
• مراقب لینک‌های مشکوک باشید: قبل از کلیک کردن روی هر لینکی، مطمئن بشید که از منبع معتبری اومده. لین کهای مشکوک می‌تونن شما رو به وب‌سایت‌های مخرب هدایت کنن.
• بروزرسانی نرم‌افزارها: همیشه سیستم‌عامل، مرورگر و آنتی‌ویروستون رو به آخرین نسخه بروزرسانی کنید. بروزرسانی‌ها معمولا شامل وصله‌های امنیتی هستن که از شما در برابر آسیب‌پذیری‌های جدید محافظت می‌کنن.
• توجه به تنظیمات حریم خصوصی در شبکه‌های اجتماعی: تنظیمات حریم خصوصی‌تون رو در شبکه‌های اجتماعی بررسی کنید و مشخص کنید که چه کسانی می‌تونن اطلاعات شما رو ببینن.
• استفاده از آنتی‌ویروس: یه آنتی‌ویروس قوی نصب کنید و اون رو به صورت منظم بروزرسانی کنید. آنتی‌ویروس می‌تونه از شما در برابر بدافزارها و حملات هکری محافظت کنه. فراموش نکنید که اینکار برای گوشی موبایلتون هم مهمه.

مثال: فرض کنید شما یه ایمیل دریافت کردید که ظاهرا از طرف بانک شماست و ازتون می‌خواد که اطلاعات حساب‌تون رو وارد کنید. قبل از اینکه هر کاری بکنید، آدرس ایمیل فرستنده رو بررسی کنید و مطمئن بشید که معتبره. اگه آدرس ایمیل مشکوک بود، به هیچ وجه روی لینک کلیک نکنید و اطلاعاتتون رو وارد نکنید. در عوض، با بانک تماس بگیرید و موضوع رو گزارش بدید.

در اینت رنت، حفاظت از حریم خصوصی یه مسئولیت دوجانبه‌ست. هم شما باید مراقب باشید، هم دولت‌ها و شرکت‌ها باید قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای حفاظت از اطلاعات کاربران وضع کنن.

جمع‌بندی:

Cyberveillance یه تهدید جدی برای حریم خصوصی و آزادی عمل ما در دنیای آنلاینه. با آگاهی از روش‌های نظارت و استفاده از ابزارهای امنیتی، می‌تونیم از خودمون در برابر این تهدید محافظت کنیم. مهم اینه که همیشه هوشیار باشیم و به هر چیزی تو اینترنت اعتماد نکنیم.

امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه. اگه سوالی دارید، حتما بپرسید!

کلمات کلیدی: Cyberveillance, نظارت سایبری, حریم خصوصی, امنیت اینترنت, VPN, کوکی, ردیاب, شبکه‌های اجتماعی, بدافزار, هک, آنتی‌ویروس

Cyberveillance دقیقا یعنی چی؟

یعنی نظارت بر فعالیت‌های شما در دنیای اینترنت. این نظارت می‌تونه شامل ردیابی وب‌سایت‌هایی که بازدید می‌کنید، جمع‌آوری اطلاعات شخصی شما از شبکه‌های اجتماعی و حتی نفوذ به دستگاه‌های شما باشه.

چرا باید نگران Cyberveillance باشیم؟

چون می‌تونه حریم خصوصی شما رو نقض کنه، اطلاعات شخصی‌تون رو به خطر بندازه و آزادی عملتون رو محدود کنه. ممکنه اطلاعات شما برای تبلیغات هدفمند، تحقیقات بازار یا حتی برای اهداف امنیتی استفاده بشه.

چه کارهایی می‌تونیم برای محافظت از خودمون انجام بدیم؟

استفاده از VPN، مرورگرهای امن، پسوردهای قوی، مراقبت از لینک‌های مشکوک، بروزرسانی نرم‌افزارها و توجه به تنظیمات حریم خصوصی در شبکه‌های اجتماعی، از جمله اقداماتی هستن که می‌تونید انجام بدید.

آیا استفاده از VPN واقعا ضروریه؟

استفاده از VPN می‌تونه به حفظ حریم خصوصی شما کمک کنه، به خصوص اگه به شبکه‌های وای‌فای عمومی متصل می‌شید. VPN ترافیک اینترنت شما رو رمزگذاری می‌کنه و آدرس IP شما رو مخفی نگه می‌داره.

کوکی‌ها دقیقا چیکار میکنن؟

کوکی‌ها فایل‌های کوچکی هستن که وب‌سایت‌ها روی کامپیوتر شما ذخیره می‌کنن. این فایل‌ها می‌تونن اطلاعاتی درباره فعالیت‌های شما در وب، مثل صفحاتی که بازدید کردید، محصولاتی که خریدید و غیره، رو ذخیره کنن. وب‌سایت‌ها از این اطلاعات برای ارائه تجربه کاربری بهتر، نمایش تبلیغات هدفمند و انجام تحقیقات بازار استفاده می‌کنن.

اگه فکر کنم گوشیم هک شده، باید چیکار کنم؟

اول از همه، اتصال اینترنت گوشیتون رو قطع کنید. بعد، یه اسکن کامل با یه آنتی‌ویروس معتبر انجام بدید. اگه آنتی‌ویروس چیزی پیدا نکرد، ممکنه لازم باشه که گوشی‌تون رو به تنظیمات کارخانه برگردونید (factory reset). همچنین، پسورد تمام حساب‌های کاربری مهمتون رو تغییر بدید.