arcnet چیست؟

آرکنِت (ARCNET): شبکه ای با قدمت، همچنان کارآمد در دنیای مدرن

در دنیای پرتلاطم فناوری اطلاعات، استانداردهای شبکه متعددی ظهور کرده و از بین رفته‌اند. در این میان، آرکنِت (ARCNET)، یک معماری شبکه محلی (LAN) است که شاید امروزه کمتر نام آن را بشنوید، اما قدمتی طولانی و کاربردهایی منحصر به فرد دارد که باعث شده همچنان در برخی صنایع و کاربردها باقی بماند. در این مقاله به بررسی چیستی آرکنِت، تاریخچه، مزایا، معایب و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.

تاریخچه و پیدایش آرکنِت

آرکنِت در دهه 1970 میلادی توسط شرکت Datapoint Corporation توسعه یافت. هدف اصلی، ایجاد یک شبکه محلی ارزان و قابل اعتماد بود که بتواند تعداد زیادی دستگاه را به هم متصل کند. در آن زمان، اترنت هنوز به محبوبیت امروزی نرسیده بود و آرکنِت به عنوان یک جایگزین مناسب و مقرون به صرفه مطرح شد.

نحوه عملکرد آرکنِت

آرکنِت از یک پروتکل دسترسی به رسانه به نام "Token-Passing" استفاده می‌کند. در این روش، یک "توکن" (Token) به صورت دوره‌ای در شبکه می‌چرخد و تنها دستگاهی که توکن را در اختیار دارد، اجازه ارسال داده را خواهد داشت. این روش از تصادم (collision) داده‌ها در شبکه جلوگیری می‌کند و به همین دلیل، آرکنِت در محیط‌هایی که نیاز به انتقال داده‌های قابل اعتماد و بدون وقفه دارند، بسیار مناسب است.

انواع توپولوژی در آرکنِت

آرکنِت از توپولوژی‌های مختلفی پشتیبانی می‌کند، از جمله:

• ستاره‌ای (Star): در این توپولوژی، تمام دستگاه‌ها به یک هاب مرکزی متصل می‌شوند.
• باس (Bus): در این توپولوژی، تمام دستگاه‌ها به یک کابل مشترک متصل می‌شوند.
• درختی (Tree): این توپولوژی ترکیبی از توپولوژی‌های ستاره‌ای و باس است.

مزایای آرکنِت

آرکنِت مزایای متعددی دارد که باعث شده همچنان در برخی کاربردها مورد استفاده قرار گیرد:

• قابلیت اطمینان بالا: استفاده از پروتکل Token-Passing باعث می‌شود که انتقال داده‌ها در آرکنِت بسیار قابل اعتماد باشد و احتمال از دست رفتن داده‌ها بسیار کم است.
• تاخیر کم: به دلیل عدم وجود تصادم، تاخیر در انتقال داده‌ها در آرکنِت بسیار کم است، که این امر برای کاربردهایی که نیاز به پاسخ‌دهی سریع دارند، بسیار مهم است.
• هزینه نسبتاً پایین: در مقایسه با برخی از فناوری‌های شبکه دیگر، آرکنِت می‌تواند یک گزینه مقرون به صرفه باشد.
• سادگی: پیکربندی و مدیریت شبکه‌های آرکنِت نسبتاً ساده است.

معایب آرکنِت

آرکنِت علاوه بر مزایا، معایبی نیز دارد که باعث شده در بسیاری از کاربردها جای خود را به فناوری‌های جدیدتر بدهد:

• سرعت پایین: سرعت آرکنِت در مقایسه با فناوری‌های شبکه مدرن بسیار پایین است.
• عدم پشتیبانی گسترده: تولیدکنندگان تجهیزات شبکه به طور گسترده از آرکنِت پشتیبانی نمی‌کنند.
• دشواری در یافتن قطعات: یافتن قطعات و تجهیزات مربوط به آرکنِت ممکن است دشوار باشد.

کاربردهای آرکنِت

با وجود ظهور فناوری‌های شبکه جدیدتر، آرکنِت همچنان در برخی کاربردها استفاده می‌شود:

• سیستم‌های کنترل صنعتی (Industrial Control Systems): آرکنِت به دلیل قابلیت اطمینان بالا و تاخیر کم، در سیستم‌های کنترل صنعتی که نیاز به انتقال داده‌های دقیق و بدون وقفه دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• اتوماسیون ساختمان (Building Automation): آرکنِت در سیستم‌های اتوماسیون ساختمان برای کنترل روشنایی، تهویه مطبوع و سایر سیستم‌ها استفاده می‌شود.
• تجهیزات پزشکی (Medical Equipment): به دلیل قابلیت اطمینان بالا، آرکنِت در برخی از تجهیزات پزشکی که نیاز به انتقال داده‌های حیاتی دارند، استفاده می‌شود.
• صنایع تولیدی (Manufacturing Industries): آرکنِت در خطوط تولید و سایر فرآیندهای تولیدی برای کنترل و هماهنگی دستگاه‌ها و سیستم‌ها استفاده می‌شود.

نتیجه‌گیری

آرکنِت یک استاندارد شبکه قدیمی اما کارآمد است که به دلیل قابلیت اطمینان بالا و تاخیر کم، همچنان در برخی صنایع و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگرچه سرعت آن در مقایسه با فناوری‌های شبکه مدرن پایین است، اما در محیط‌هایی که نیاز به انتقال داده‌های قابل اعتماد و بدون وقفه دارند، می‌تواند یک گزینه مناسب باشد.

کلمات کلیدی

• آرکنِت
• شبکه محلی
• LAN
• Token-Passing
• سیستم‌های کنترل صنعتی
• اتوماسیون ساختمان

سوالات متداول

آیا آرکنِت هنوز هم استفاده می‌شود؟

بله، اگرچه آرکنِت به اندازه گذشته محبوب نیست، اما همچنان در برخی صنایع و کاربردها مانند سیستم‌های کنترل صنعتی و اتوماسیون ساختمان استفاده می‌شود.

مزیت اصلی آرکنِت نسبت به اترنت چیست؟

مزیت اصلی آرکنِت قابلیت اطمینان بالاتر و تاخیر کمتر در انتقال داده‌ها است، به خصوص در محیط‌هایی که نیاز به انتقال داده‌های بدون وقفه دارند. اترنت معمولا سرعت بالاتری دارد، اما ممکن است در شرایط پر ترافیک دچار تصادم و تاخیر شود.

آیا می‌توان یک شبکه آرکنِت را با یک شبکه اترنت ترکیب کرد؟

ترکیب یک شبکه آرکنِت با یک شبکه اترنت امکان‌پذیر است، اما نیاز به استفاده از تجهیزات خاصی مانند روتر یا پل دارد که پروتکل‌های مختلف را به هم تبدیل کنند. این کار به طور کلی توصیه نمی‌شود مگر اینکه دلیل خاصی برای آن وجود داشته باشد.

پروتکل Token-Passing دقیقا چگونه کار می کند؟

در پروتکل Token-Passing، یک بسته داده خاص به نام "توکن" در شبکه بین دستگاه ها می چرخد. تنها دستگاهی که در حال حاضر توکن را در اختیار دارد اجازه دارد داده ارسال کند. پس از ارسال داده یا اگر دستگاهی برای ارسال داده نداشته باشد، توکن را به دستگاه بعدی در حلقه می فرستد. این روش تضمین می کند که تنها یک دستگاه در یک زمان ارسال می کند و از تصادم (collision) جلوگیری می شود.